Περί (Αυτο)δημιουργίας
Αν ο άνθρωπος δημιουργεί όλα όσα δεν υπάρχουν, τότε γιατί να μην μπορεί να δημιουργήσει και τον εαυτό του; Με την νέα χρονιά σαν κίνητρο για νέες δημιουργίες, κάποιες σκέψεις για την ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργεί τον κόσμο, τον εαυτό του, και την (αυτο)δημιουργία σαν αντίδοτο της (αυτο)καταστροφής.
Είναι ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της δημιουργίας που την κάνει ελκυστική στον άνθρωπο: απρόβλεπτη, διδακτική, συχνά μεταμορφωτική. Τις περισσότερες φορές ξεκινάμε μια δημιουργική διαδικασία χωρίς να γνωρίζουμε πόσα εμπόδια και γρίφους θα συναντήσουμε. Στην πορεία χρειάζεται καμιά φορά να τρέξουμε, να βαδίσουμε γρήγορα ή αργά, να σταματήσουμε να πάρουμε μια ανάσα και να ξεθολώσουμε την όρασή μας, ή να γυρίσουμε πίσω σε ένα σημείο που ήδη περάσαμε. Πάντα έχουμε να μάθουμε κάτι για τον κόσμο ή εμάς τους ίδιους, και κάθε γνώση είναι δύναμη, μεταμόρφωση, μεγάλωμα, συνάντηση με ένα κομμάτι του κόσμου που δεν ξέραμε ότι υπήρχε πριν. Όχι μόνο δημιουργείς κάτι, γίνεσαι και εσύ κάτι.
Άραγε ισχύουν τα ίδια και για την αυτοδημιουργία; Πιστεύουμε σε αυτήν; Πόσο συχνά συμβαίνει; Ή μάλλον, πόσο συχνά αντιλαμβανόμαστε ότι συμβαίνει; Μας ελκύει; Μας φοβίζει; Την επιδιώκουμε;
Πριν ασχοληθούμε όμως με όλα αυτά, ας ξεκινήσουμε απαντώντας το πιο απλό ερώτημα: τι είναι αυτοδημιουργία; Είναι εύκολο να την κατανοήσουμε αν ορίσουμε το αντίθετό της, την αυτοκαταστροφή. Καταστρέφω σημαίνει φθείρω, διαλύω, αφανίζω κάτι που πιστεύω, συνειδητά ή ασυνείδητα, πως είναι άξιο καταστροφής. Λέξεις, σκέψεις, συμπεριφορές, συναναστροφές, πράξεις, συνήθειες μπορούν να γίνουν μέσα αυτοκαταστροφής.
Μαζί με την ικανότητα και την έμφυτη τάση για καταστροφή όμως, υπάρχει στον άνθρωπο και η αντίθετή της, αυτή της δημιουργίας. Αυτή αφορά την ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργεί οτιδήποτε θεωρεί άξιο δημιουργίας, ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό. Παραδείγματα δημιουργίας είναι η τέχνη, η επένδυση σε ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, η ειλικρινής επικοινωνία, η γνώση. Όμως όλα αυτά είναι απλώς το μέσο το οποίο επιλέγουμε για να εκδηλώσουμε τα συναισθήματα και τις προθέσεις απέναντι στον εαυτό μας.
Οι δύο τάσεις, αυτοκαταστροφής και αυτοδημιουργίας, συνυπάρχουν μέσα μας, και γίνεται δυνατότερη αυτή στην οποία δίνουμε μεγαλύτερη προσοχή και ενέργεια. Αν δεν προσέξουμε τις προθέσεις μας η δημιουργικότητα εύκολα χάνει τον δρόμο της και γίνεται καταστροφή. Διαβάζοντας τις πράξεις μας και τα αποτελέσματα των πράξεών μας μπορούμε να μάθουμε τα κίνητρα για τον εαυτό μας. Και αν οι αυτοκαταστροφικές μας τάσεις είναι πιο ισχυρές, ίσως αξίζει να ρωτήσουμε τον εαυτό μας: πιστεύουμε πως αξίζουμε να μας δώσουμε σημασία και να ασχοληθούμε με τη δημιουργία μας; Όχι μία φορά, αλλά κάθε μέρα, λίγο λίγο. Είμαστε κάτι άξιο να δημιουργηθεί ή να καταστραφεί;
Αν κατακτήσουμε τα πιο σημαντικά κομμάτια, την πίστη και τη θέληση, το μόνο που μας λείπει είναι τα εργαλεία, το πώς. Πώς αυτοδημιουργούμε; Εδώ χωρούν τόσες απαντήσεις όσες και οι άνθρωποι. Ο καθένας θέλει να δημιουργήσει έναν δικό του μοναδικό εαυτό με έναν δικό του μοναδικό τρόπο. Όμως, σε όλες τις μεθόδους υπάρχει κάτι κοινό: ένα έναυσμα, ένας τρόπος εκκίνησης, μια διαδικασία, ένα αποτέλεσμα σε κάθε στιγμή μέσα στον χρόνο.
Κάθε εμπειρία είναι πηγή έμπνευσης και γνώσης, και κάθε έμπνευση μπορεί να είναι αφορμή για δημιουργία. Έτσι και στην αυτοδημιουργία χρειάζεται να ζήσουμε και να παρατηρήσουμε για να εμπνευστούμε, και να εμπνευστούμε για να αυτοδημιουργήσουμε. Όπως κάθε δημιουργία, έτσι και η αυτοδημιουργία ξεκινά από τη φαντασία. Για να δημιουργήσουμε κάτι που θέλουμε να δούμε σε εμάς ή για να φέρουμε κάτι στη ζωή μας, χρειάζεται πρώτα να το φαναστούμε. Χρειάζεται να επιτρέψουμε να υπάρξει στο μυαλό μας μια ιδέα προτού υπάρξει στην πραγματικότητά μας. Και τέλος, όπως κάθε διαδικασία δημιουργίας, έτσι και η αυτοδημιουργία είναι απρόβλεπτη, απαιτητική, κουραστική και περίπλοκη καμιά φορά. Όμως μας ανταμείβει πάντα με κάτι όμορφο: τη γνώση, τη μεταμόρφωση, την εξέλιξη.
Πόσο συχνά; Όσο συχνά το επιδιώκουμε.
